Meer geld investeren in politie, camera-bewaking op sluikstortplekken en ‘superboetes’ voor sluikstorters, deur-aan-deur controles op illegalen en directe uitwijzingen, harde aanpak van overlast (ook al komt die vaak voort uit armoede en sociale achterstelling), aanstellen van een ‘veiligheidscoördinator’ om de repressie zo efficiënt mogelijk te organiseren, mobiele politiekantoren, een straat- en plaatsverbod voor aanhoudende overlastplegers,… Als uitsmijter citeren we nog letterlijk: “Bij kinderen met een onzeker verblijfsstatuut zoals Balkankinderen stoot de halfslachtige, individuele welzijnsaanpak stilaan op een grens. Meer dan nu het geval is, dienen grondrechten van die kinderen gerespecteerd te worden, maar binnen diezelfde mensenrechtenethiek kan een weloverwogen terugkeerbeleid niet worden uitgesloten.”
Deze opsomming komt niet uit een VB-brochure over veiligheid, maar uit de beleidsplannen van het Antwerpse stadsbestuur. De regenboogcoalitie (SP.A, VLD, CD&V en Groen!) is al jaren wanhopig op zoek naar manieren om de electorale groei van het VB te stoppen en haar geloofwaardigheid te herstellen. Bij gebrek aan inhoud beperkt de bonte coalitie zich tot het opkrikken van haar imago. Patrick Janssens kondigde met de nodige media-aandacht aan dat bepaalde probleembuurten in Antwerpen grondig aangepakt zouden worden en dat de leefbaarheid van de stad en het bestrijden van ‘overlast’ prioritair zou worden in het beleid.
In het ‘Stadsplan Veilig’ werden de krijtlijnen uitgetekend voor een grondige aanpak van 10 buurten (waaronder Seefhoek, Kiel, Atheneum, Provinciestraat en Dam). Het kernidee is steeds hetzelfde: we halen de plekken met de grootste ‘overlastconcentratie’ eruit en laten daar een batterij repressieve maatregelen op los. Over het oplossen van sociale problemen wordt niet gesproken, enkel over hoe men de symptomen ervan zo efficiënt mogelijk kan bestrijden. Het resultaat is al voorspelbaar: als er al een effect is, dan is het dat de buurt ‘heropleeft’ zoals men dat noemt. De huurprijzen stijgen, armere gezinnen moeten verhuizen en rijkere tweeverdieners waar elke stad op aast kunnen in hun plek komen. De sociale problemen worden niet opgelost, maar verplaatsen zich.
In de plaats van iets te doen aan de werkloosheid (17%) en de woningnood (meer dan een jaar wachttijd voor een sociale woning) kiest de stad ervoor om het geld van het Stedenfonds, dat het Sociaal Impuls Fonds (SIF) moest opvolgen, te investeren in de verdere uitbouw van de politie (die nu al relatief gezien de grootste van Vlaanderen is).
Op 18 mei 2005 werd nog een stap verder gegaan. In de nieuwe politiecodex die in de gemeenteraad werd gestemd, is de mogelijkheid opgenomen om een straatverbod op te leggen. Janssens stelt dat het de bedoeling is om in de eerste plaats de laatste restanten van straatprostitutie rond het De Coninckplein (waar onlangs de nieuwe stadsbibliotheek werd geopend) te kunnen uitroeien. De maatregel is echter even goed toepasbaar op rondhangende jongeren (of rondhangende gepensioneerden!).
Het voorstel werd met 47 tegen 4 stemmen goedgekeurd, enkel de Groen!-gemeenteraadsleden stemden tegen (de Groen!-schepenen stemden voor, aangezien alle schepenen in de stad geacht worden unaniem te stemmen). Het Vlaams Belang stemde, per uitzondering, mee voor. Toch vindt de partij dat de maatregelen niet ver genoeg gaan. De partij is voorstander van een buurtverbod dat 6 maanden zou gelden en waartegen geen beroep mogelijk is.
Bij gebrek aan een antwoord, zien we dus dat de bonte coalitie overgaat tot het doorvoeren van de politiek van het VB op een iets zachtere wijze, in de hoop dat het zo stemmen kan terugwinnen. Overlast bestrijden is zeker een prioriteit, maar moet op een fundamenteel andere manier gebeuren. Het moet samengaan met het bestrijden van armoede en het verbeteren van de levensomstandigheden in de stad.
Allereerst moet de werkloosheid worden aangepakt. 17% van de Antwerpenaren zit zonder werk, in de ‘probleembuurten’ ligt dit percentage nog heel wat hoger. Wie geen zicht heeft op een degelijk inkomen, komt gemakkelijker in de kleine criminaliteit terecht. Jongeren in de probleembuurten hebben meestal geen enkel perspectief op werk, hen allemaal nep-jobs aanbieden zoals bij de ‘witte tornados’ (straatvegers) is niet bepaald een ernstig voorstel.
Het Stadsplan Veilig erkent dat “als gevolg van familiale of individuele problemen buurtproblemen onstaan en gevoelens van onzekerheid en onveiligheid die overlast in de hand kunnen werken.” Waarmee ze werkloosheid, armoede en sociaal isolement bedoelen.
Er moet ook geïnvesteerd worden in meer en betere sociale woningen, zodat niemand meer dan 20% van zijn/haar inkomen moet afstaan aan huisvesting. De 4000 ‘beloofde’ sociale woningen volstaan zeker niet om een wachtlijst van meer dan een jaar weg te werken. Huisvesting moet een dienst blijven zonder inmenging van (op winst gerichte) privé-investeerders. CD&V-schepen Van Peel kondigde echter aan dat hij ertegen is om ook maar één nieuwe sociale woning te bouwen.
Gratis vuilzakken en een frequentere ophaling zou een einde kunnen maken aan het sluikstorten in Antwerpen. Als er dan nog repressie nodig is om orde op zaken te stellen, moet dit gebeuren door een democratisch georganiseerde politie, die rechtstreeks verantwoording moet afleggen aan de wijkbewoners. Om deze eisen in de praktijk te brengen, is een politiek alternatief nodig in Antwerpen. Een partij die zich baseert op de arbeiders, werklozen, jongeren,… en die hun belangen kan verdedigen en ingaat tegen de rechtse politiek.
Jeroen
