Een relaas van de strijd tegen VB’er Roeland Raes in de Raad van Bestuur van de Gentse universiteit
Voorwoord
Met de recente ontwikkelingen rond de persoon van Roeland Raes lijkt het duidelijk dat we afstevenen op een overwinning. Raes zal wellicht verdwijnen uit de Raad van Bestuur van de RUG. Deze campagne heeft verschillende maanden geduurd en is niet zonder hindernissen gevoerd. De bedoeling van deze brochure is informatief over Roeland Raes, maar ook om een aantal lessen te trekken uit deze strijd en uit de discussies die gevoerd zijn. Via die weg kunnen we sterker staan in komende strijdbewegingen en campagnes.
Er wordt hier eerst ingegaan op wie Roeland Raes is. De recente uitspraken van Raes op de Nederlandse televisie zijn algemeen geweten, maar voor wie de campagne wat gevolgd heeft was het standpunt van Raes over de holocaust helemaal geen verrassing. In tal van publicaties van Raes of waar hij verantwoordelijk uitgever van was waren er reeds standpunten ingenomen omtrent het ontkennen van de holocaust.
Daarnaast wordt systematisch het verloop van de campagne geschetst op basis van materiaal dat tijdens de campagne gebruikt is, maar ook met achtergrondinformatie en intern materiaal dat gebruikt is in de discussie tijdens de campagne.
Geert Cool,
2 maart 2001
Een portret van Roeland Raes
Roeland Raes is niet de eerste de beste Vlaams Blokker. Hij is een leidinggevend lid van het Blok waar hij bovendien ondervoorzitter is. Hieronder vind je een kort portret van Roeland Raes.
Eerste activiteiten binnen extreem-rechts
Roeland Raes (°4.9.1934) werd op vrij jonge leeftijd politiek actief. Reeds in 1955 vervoegde hij de rangen van de Volksunie, op dat ogenblik nog een verzamelplaats van collaborateurs en andere extreem-rechtse activisten. Raes werd verantwoordelijk voor de studentenwerking en speelde een leidinggevende rol in de Volksuniejongeren. Z’n politieke voorkeur werd ook snel duidelijk. Begin jaren ’60 werkte Raes mee aan het blad ‘Ter Waarheid’. Dit blad werd genoemd naar een gelijknamig blad als een tijdschrift uitgegeven door Joris Van Severen van het Verdinaso (Verbond van Dietse Nationaal Solidaristen) in de jaren ’20. Het blad ‘Ter Waarheid’ fusioneerde in 1964 met ‘Dietsland-Europa’ dat in 1968 het officiële blad zou worden van Were Di.
In de jaren ‘60-’80 waren er geregeld activiteiten van ex-collaborateurs waar Roeland Raes z’n opwachting maakte. Zo was hij een graag geziene gast bij de activiteiten van het Sint Maartensfonds (SMF), een schimmige groep die z’n adoratie voor Adolf Hitler niet onder stoelen of banken steekt. André Vanhecke, uitgever van ‘Periodiek Contact’ was overigens nog kandidaat voor het Vlaams Blok bij verkiezingen.
Negationisme
Raes stelt dat hij in een publicatie die niet officieel van het Blok is “iets ruimer” z’n mening kan verkondigen. Hij stelt dat daar wellicht een zekere schizofrenie aanwezig is. Die schizofrenie werd bijzonder duidelijk bij de stemming over de anti-negationismewet. De volledige Blok-fractie stemde voor de wet, met enorm veel tegenzin. Er werd bovendien gesteld dat ze dit enkel deden omdat de tegenstanders teveel op dat punt zouden focussen. In het NSV-blad ‘Branding’ stond hierover een artikel van de toenmalige Antwerpse NSV-praeses (voorzitter), Roeland Buisseret (zoon van voormalig Blok-parlementair Xavier Buisseret die op de achtergrond is verdwenen nadat hij té handtastelijk was tegenover jonge meisjes, zoals het hoort in een “gezinspartij” wellicht…). Buisseret stelde: “uit goede bron vernemen we dat de meningen in het Vlaams Blok nogal verdeeld waren, maar de partijtucht vereiste dat er een gezamenlijk standpunt werd ingenomen”. Raes zelf maakte achteraf z’n standpunt duidelijk. In het door hem gesteunde blad van Voorpost stond een reactie op de oproep van Lionel Vandenberghe van het Ijzerbedevaartcomité waar opgeroepen werd dat nazi-collaborateurs hun verontschuldigingen moesten aanbieden voor hun misstappen. In het blad van Voorpost stond dat er geen enkele reden is voor dergelijke verontschuldigingen en dat de collaboratie verantwoord was…
Eerder maakte Raes z’n standpunt over de uitroeiing van joden en andersdenkenden onder het nazisme ook al duidelijk. In 1976 werd de VMO (Vlaamse Militanten Orde) overgenomen door de groep rond Buisseret-Raes-… Er werd onmiddellijk gestart met de publicatie van een brochure onder de titel “Stierven er werkelijk zes miljoen?” van Richard Harwood. In die publicatie wordt de holocaust ontkend. In het VMO-blad ‘Alarm’ werd hierover gesteld dat “alle Arlarm-lezers en VMO-militanten” opgeroepen worden om “aan de verspreiding van deze brochure mee te werken”. Drie jaar later was er in het blad ‘Haro’ opnieuw een bijdrage over de holocaust. In een dubbelnummer onder de titel “Holocaust, hoe lang nog?” werd van leer getrokken tegen de ‘vermeende’ holocaust. Dit nummer werd samengesteld door Siegfried Verbeke. Siegfried Verbeke deed er inspiratie op voor z’n later werk voor het ‘Vrij Historisch Onderzoek’ (V.H.O.), een dubieuze negationistische instelling dat haar activiteiten heeft moeten stopzetten omwille van de anti-negationismewet. Eerder werk van Verbeke, in ‘Haro’, werd door Roeland Raes in ‘Haro’ beschreven als volgt: “Zeker sinds de sluwe zakenlui met de holocaust-zwendel weer eens klassieke thema’s aanroeren zoals de zes miljoen verdwenen joden” zou de eerder genoemde Haro-brochure van Verbeke “het passende antwoord (zijn) op de door links én israëlitische kringen geïnspireerde anti-Duitse en antirechtse hetze”.
Haro stond overigens ook in voor de verspreiding van de Nederlandstalige vertaling van ‘Nürnberg ou la terre promise” van Maurice Bardèche. De vertaling werd verzorgd door Karel Dillen. In deze brochure wordt letterlijk gesteld dat de concentratiekampen, zoals Auswitch, na de oorlog zijn gebouwd met film-decors uit Hollywood en dit onder druk van de Joodse lobby.
Na de stemming van de anti-negationismewet was Raes iets voorzichtiger. In een interview met Marc Spruyt stelde hij dat er joden omgekomen zijn, maar “of dit nu ten gevolge van vergassing is of van ziekten die in de kampen zijn uitgebroken, daar ga ik me vandaag tegenover u niet over uitspreken.” Tot slot stelde hij “Ik ga u toch niet verbazen met te zeggen dat ik die wet liever niet had gehad.” Tot de uitspraken voor de Nederlandse televisie kon Raes zich niet wat inhouden. Z’n enige bijdrage over dit thema bestond uit een herdrukken van een ouder artikel in Revolte (het blad van Voorpost).
Racisme
In het verleden deed Raes een aantal bedenkelijke uitspraken o.a. over de joden. Zo stelde hij in het Nederlandse dagblad ‘Algemeen Dagblad’: “Joden zijn een probleem dat wij weinig bekijken omdat wij hier minder joden hebben dan Nederland. Maar ze hebben een eigen staat, dus een jood hoort in Israël.” Op een bijeenkomst die Raes bijwoonde van de Nederlandse NVU van de beruchte neo-nazi Joop Glimmerveen werd een pamflet verspreidt dat stelde dat de bestraffing van de “on-arische profiteurs” niet zachtzinnig zou zijn. In dat pamflet werd volgende oproep gelanceerd: “Het is tijd om de straten van Nederland te zuiveren van staatsvijandig ongedierte.” Het is dan ook geen toeval dat Raes in 1979 nog een lovende bijdrage schreef over “Contribution à une éthique racisteé van René Binet.
Anti-vakbondsstandpunt
Het standpunt van Raes over vakbonden is veelzeggend. Volgens het Blok horen de vakbonden thuis op de lijst van subversieve organisaties. Over een vakbondsactie bij Exel in Diegem in 1995 stelde Roeland Raes een parlementaire vraag waarin hij een veroordeling vroeg van de vakbonden op basis van de wet tegen privé-milities. Een wet waar Raes overigens de details van herinnerde van de tijd van de veroordeling van de VMO begin jaren ’80…
De vakbond is niet de enige vijand voor het Blok en Raes. Ook de vredesbeweging begin jaren ’80 moest eraan geloven. Karel Dillen slaagde erin om in een parlementaire vraag te eisen dat zou opgetreden worden tegen deze “derde kolonne” van Moskou.
Vrouwen
Op 8 maart, de internationale vrouwendag, zal Roeland Raes wellicht niet direct deelnemen aan de activiteiten van de vrouwenbeweging. In Revolte (tijdschrift van Voorpost waar Raes de hoofdredacteur van was tot eind jaren ’80) verscheen in 1982 een artikel waar we volgend citaat uit halen: “20 jaar geleden emancipeerde men de neger,10 jaar geleden kwamen de jongeren aan de beurt. Te oordelen naar bepaalde voortekens (zie sommige artikels in tijdschriften en filmen in de aard van de “apenplaneet”) zal men over 10 jaar de chimpasees emanciperen. Intussen, na de negers en nog juist voor de apen, emancipeert men de vrouw
Rechtse revolte?
Na de verkiezingsoverwinning van het Blok in 1991 werd Raes parlementslid. In het blad Revolte, waar Raes tot 1989 hoofdredacteur van was, doet Voorpost een oproep aan haar parlementsleden: “Zij zijn het (…) die zullen bepalen of de rechtse revolute wordt ingezet. Wij betrouwen op hun beginselvastheid en op hun compromisloosheid. Houzee.” Roeland Raes was tot in 1989 hoofdredacteur van ‘Revolte’ en is ook vandaag nog steeds aanhanger van de organisatie ‘Voorpost’. Roeland Raes is dus één van de parlementairen op wie gerekend wordt voor “de rechtse revolte”… Raes stelde overigens over z’n standpunten dat hij in een publicatie die niet officieel van het Blok is “iets ruimer” z’n mening kan verkondigen. Hij stelt bovendien dat daar wellicht een zekere schizofrenie aanwezig is.
Internationale contacten
De contacten met neo-nazi’s is bijzonder duidelijk aanwezig bij het Blok. Over een politiek manifest van de Duitse NPD (berucht omwille van z’n aanslagen op vreemdelingen en linkse activisten en tevens bekend omwille van het verbod dat hen boven het hoofd hangt) schreef Raes dat dit “een goed voorbeeld van verwantschap met ons eigen politiek werken” was…
Op internationaal vlak speelde Raes een belangrijke rol in het ontwikkelen van contacten voor het Blok en bij het onderhouden van die contacten. Zo was hij jarenlang de contactpersoon in België voor de naar Argentinië gevluchte collaborateurs. In Argentinië werd na WO 2 een netwerk opgezet van gevluchte nazi-collaborateurs uit Vlaanderen. Er werd een blad gepubliceerd dat ‘De Schakel’ noemde. In dat blad was er steun voor het Vlaams Blok, maar ook voor het apartheidsregime in Zuid-Afrika en het regime van dictator Pinochet in Chili. In de redactie van ‘De Schakel’ vinden we tal van prominente nazi’s terug. Zo was er Leo Poppe, bij verstek ter dood veroordeelde ex-VNV senator of Renaat Van Thillo, voormalig leider van de “Vijwillige Arbeidsdienst voor Vlaanderen”, een door de SS gecontroleerde organisatie die militanten ronselde om vrijwilligerswerk te verrichten in Duitsland. ‘De Schakel’ had ook een Vlaamse correspondent, met name Roeland Raes.
In Nederland onderhoudt Raes goede contacten met de NVU van Glimmerveen, een beruchte neo-nazi. In 1973 werd Roeland Raes zelfs mede-voorzitter van deze fascistische partij. De NVU wordt vandaag geleid door Joop Glimmerveen en Constant Kusters, twee neo-nazi’s die goede banden onderhouden met Odal (een neo-nazi actiegroep die recent heeft opgehouden te bestaan en berucht stond omwille van gewelddadige acties).
Roeland Raes is dus niet zomaar de eerste de beste. Van bij de oprichting van het Vlaams Blok werd hij ondervoorzitter. Vanuit die functie was hij samen met Karel Dillen één van de centrale leidinggevende figuren van het Vlaams Blok. Terwijl hij niet veel op de voorgrond komt heeft hij achter de schermen enorm veel te zeggen. Dit maakt ook duidelijk uit welke traditie het Blok komt. Terwijl ze krampachtig proberen om een respectabel imago aan te meten komen ze recht uit de collaboratie en de fascistische overblijfselen na de tweede wereldoorlog.
Roeland Raes aan de RUG
1. Roeland Raes in de Raad van Bestuur.
Roeland Raes werd aangesteld door het Vlaams Parlement. Vanuit dat parlement kunnen 4 vertegenwoordigers aangeduid worden in de Raad van Bestuur van de RUG. Voor de eerste keer kwam er nu een Vlaams Blokker in de Raad.
Het Blok zelf hecht heel wat belang aan deze positie. Nadat de proteststemmen in de armere wijken sowieso binnen zijn (op wie moet er anders gestemd worden als je tegen het beleid bent?) stelde het Blok de noodzaak om ook door te breken in andere kringen. Het academische milieu en de studentenwereld vormen daarbij een belangrijk gegeven.
In het decembernummer van het Vlaams Blok ledenblad verscheen een uitgebreid artikel onder de titel “De zaak Raes”. In de discussies rond Raes werd veel gesteld dat één persoon in de Raad van Bestuur toch geen gevaar zou vormen. Is dat zo? We laten Raes zelf aan het woord: “Nu hebben we inzage in alle dossiers die op de raad van bestuur op tafel komen. We kunnen bijkomende vragen stellen en zo leren we de werking van de universiteit van binnen en buiten kennen.” De doelstelling is duidelijk: inzage hebben in alle dossiers. Dit betekent dat alle aangelegenheden die studenten en personeel aanbelangen nu rechtstreeks naar het Vlaams Blok hoofdkwartier worden doorgespeeld, ook de zaken die migrante studenten aanbelangen… Als het Blok de unief door en door wil kennen, zijn we maar beter op onze hoede!
Een belangrijk punt voor het Blok is ingang vinden in academische middens. Het Blok staat bijzonder zwak aan de universiteiten, zowel onder de professoren als onder de studenten. Daar wil het Blok doorbreken door in een eerste fase “aanvaardbaar” te worden. Zo schrijft het Blok dat de tijd rijp zou zijn om hun ideeën ingang te doen vinden in “de oninneembaar gewaande linkse intellectuele bastions”. De aanstelling van Raes is daartoe erg bruikbaar voor hen. Maar ook onder studenten willen ze iets opzetten. Er zijn pogingen om de Vlaams Blok Jongeren op te zetten aan de uniefs. Totnutoe is dat nog niet gelukt, maar uit een persbericht van het Blok blijkt dat ze daar werk van willen maken. Daarnaast kan het Blok handig gebruik maken van de helpende hand van verenigingen die juist nu overgaan tot het uitnodigen van Blokkers voor debatten (zoals de flater van de zogezegd progressieve Vlaams Nationalistische Studenten Unie die Gerolf Annemans had uitgenodigd op een debat begin februari 2001).
Raes wil z’n positie gebruiken om links te bestrijden aan de unief. Een argument daartoe is het feit dat linkse studentenorganisaties subsidies krijgen. Die subsidies stelt Raes in vraag. Waarom? Omdat er met de overheid met geld gegooid wordt? Neen, omdat er zowaar 20.000 frank per jaar (een 2000fr/maand!) beschikbaar is voor politieke studentenorganisaties, waaronder linkse organisaties zoals de ALS. De ALS legt een enorme werking aan de dag en is in het PFK één van de grotere organisaties. De subsidies die ons ter beschikking worden gesteld zijn een beperkt deel van onze financiën die vooral komen van lidgeld en geld dat we ophalen onder leden en sympathisanten. Het Vlaams Blok daarentegen krijgt jaarlijks miljoenen frank overheidsgeld. En dan komen ze ons zeggen dat het “ondemocratisch” zou zijn dat we subsidies krijgen… Raes wil vanuit z’n positie de linkerzijde monddood maken. Daartoe spreekt het Blok zelfs over de nood aan “een nieuwe Kulturkampf”…
Het Vlaams Blok heeft een duidelijke strategie met de aanstelling van Raes. In eerste instantie willen ze aanvaardbaar worden in academische middens en onder studenten. Dat is slechts een eerste stap. In een tweede fase zullen ze niet meer de brave democraten spelen maar hun ware aard tonen, dat van fascisten die het geweld tegen andersdenkenden niet schuwen.
2. Opstarten van de protestacties.
Bij het begin van het academiejaar werd bekend dat de afvaardiging in de Raad van Bestuur van het Vlaams Parlement bestond uit o.a. Roeland Raes. Vanuit de studentenwereld werd direct gereageerd. Dezelfde dag van de bekendmaking van de aanwezigheid van Raes in de Raad van Bestuur werd een protestactie opgezet aan de opening van het academiejaar. Het was duidelijk dat Raes op serieus veel weerstand zou mogen rekenen. Vanuit verschillende hoeken werd verontwaardigd gereageerd toen het nieuws geleidelijk aan bekend werd dat er een Blokker in de Raad van Bestuur van de RUG zat.
Een kleine protestactie aan de opening van het academiejaar was belangrijk als eerste stap in de campagne. Het bracht een aantal organisaties en individuen samen om een gezamenlijke campagne op te bouwen. Een logisch vervolg van de eerste symbolische actie bestond uit het breed verspreiden van het nieuws dat Raes in de Raad zit. Via een petitie en de mobilisatie voor een betoging werd hieraan gewerkt. De belangrijkste argumenten in de campagne op dat ogenblik baseerden zich op waar Roeland Raes voor staat, maar ook de nood om actie te voeren. Hieronder vind je de tekst van het ALS-pamflet dat in de campagne voor de betoging van 9 november werd verspreid samen met het eenheidspamflet voor de betoging:
Maakt de aanstelling van Roeland Raes enig verschil?
Volgens ons is de aanstelling van Roeland Raes een bijzonder gevaarlijk gegeven. Straks moet deze figuur meebeslissen over aangelegenheden van de studenten en het personeel, ook als deze van buitenlandse afkomst zijn. Straks mag Roeland Raes meebeslissen over studentenorganisaties en onze sociale voorzieningen. Dat zien we met de Aktief Linkse Studenten alvast absoluut niet zitten.
Is Raes democratisch aangesteld?
Sommigen brengen het argument naar voor dat Raes democratisch is aangesteld door het Vlaams Parlement, dat iedereen zou vertegenwoordigen. Indien we toch zo democratisch zouden zijn, waarom worden bestuurders dan aangesteld zonder dat de studenten of het personeel er ook maar enige vorm van inspraak over hebben?
Heeft actievoeren wel zin?
Roeland Raes is door het Vlaams Parlement aangeduid. Kunnen wij als studenten daar iets tegen doen? Volgens de ALS alvast wel. Indien we massaal duidelijk maken dat we als studenten niet willen bestuurd worden door zo’n racistische Vlaams Blokker, waar kan Roeland Raes dan enige autoriteit halen om te beslissen over ons?
3. Protestbetoging van 9 november.
De betoging van 9 november was door het massale werken met de petitie een succes geworden. Het was een cruciaal element om de aanwezigheid van Raes in de Raad breder bekend te maken onder studenten en personeel. Het was echter tegelijk duidelijk dat dit slechts het begin van een strijd was. Op de betoging verspreidde de ALS een pamflet waarin stond: “Het zal niet eenvoudig zijn om Roeland Raes uit de Raad van Bestuur te krijgen. Daartoe zal een langdurige campagne nodig zijn en een strategie om de druk te kunnen opdrijven. Deze betoging vandaag is een eerste stap. Er circuleert ook een petitie die al door honderden studentne is ondertekend. Met deze petitie moeten we proberen een heel groot aantal studenten te laten tekenen zodat duidelijk is dat een overgrote meerderheid absoluut niet wil bestuurd worden door Roeland Raes. Volgende maand (de Raad van Bestuur vergadert maandelijks) zouden we bvb kunnen actie voeren en 5000 handtekeningen van studenten (op een totaal van 20.000 studenten) overhandigen aan zowel de Raad van Bestuur als het Vlaams Parlement. Dit zou kunnen gecombineerd worden met een bezetting van het rectoraat om de deelname van Roeland Raes aan het bestuur fysisch te verhinderen. Om de campagne tegen Raes te kunnen uitbreiden is het belangrijk dat de studenten die vandaag nog niet georganiseerd zijn, zich actief inzetten in de campagne.”
Er werd ook direct een uitbreiding van het programma voorgesteld: “Tegenover ondemocratische aanstellingen waarover wij niets te zeggen hebben, plaatsen wij echte studenteninspraak. Nu worden 4 van de 34 leden van de raad van bestuur door studenten verkozen, veelal op basis van een populariteitspoll zonder veel inhoud. Waarom zouden de studenten ook warm lopen voor een vertegenwoordiging die in de praktijk eigenlijk quasi niets te zeggen heeft? Volgens de Aktief Linkse Studenten is het nodig dat we met de studenten en het personeel kunnen beslissen over wat ons aanbelangt. Een ander punt die wij willen naar voor brengen in de strijd tegen Roeland Raes, is de noodzakelijke strijd tegen het Vlaams Blok. Het huidige asociale beleid van Paars-Groen of het intrekken van alle beloftes die de regering had gedaan, zorgen voor een verdere groei van het Blok. Met de Aktief Linkse Studenten komen we op voor een sociaal beleid, dit betekent een degelijke job voor iedereen (i.p.v. nep-jobs), de bouw van sociale woningen, gratis en degelijk onderwijs voor iedereen,… Sluit aan bij de ALS en vecht mee voor een alternatief op het huidig systeem!”
Het naar voor brengen van de nood aan meer studenteninspraak was een belangrijk aspect. In de strijd tegen het Vlaams Blok moeten we ervoor oppassen dat we ons niet beperken tot wat morele argumenten. Daarmee kunnen we misschien wel een kleine laag overtuigden verder overtuigen, maar in een situatie waar het Blok in Gent bvb. tot 20% van de stemmen haalt is dat onvoldoende. We moeten ook een programma hebben waarmee we naar niet overtuigden kunnen stappen. Als alternatief op de aanwezigheid van Raes stelden we dus het idee van een grotere vertegenwoordiging van studenten en personeel.
4. Blokkades van Roeland Raes – het opzetten van het Anti-Raes Comité
De eerstvolgende actie na de betoging van 9 november was de blokkade van Raes. Bij de vergadering van de Raad van Bestuur van 15 december werd gemobiliseerd voor een blokkade-actie. Het eisenplatform van het eenheidsinitiatief werd aangevuld met het punt van studenteninspraak. Daarnaast vormde de blokkade een mogelijkheid om een concrete actie te voeren die een direct resultaat behaalt, namelijk het buitenhouden van Raes uit de Raad van Bestuur.
De eerste blokkade was een vrij kleine actie (zo’n 60 aanwezigen). Door de afwezigheid van de politie was het mogelijk om Raes effectief tegen te houden. Illustere “onbekenden” zorgden voor de sfeer door een taart in het gezicht van Raes te gooien. Na Bill Gates en tal van andere personaliteiten had Raes de “eer” om het lijstje van “getaarte” mensen te vervoegen… Dit had het goede effect dat het zorgde voor een enorm enthousiasme onder de actievoerders en sympathisanten van de acties. Het maakte het mogelijk om bij de volgende blokkade meer volk op de been te krijgen.
Een aspect om de strijd vooruit te helpen werd naar voor gebracht door het ALS-pamflet op de eerste blokkade actie: “In de campagne wordt nu samengewerkt door verschillende organisaties. Het is belangrijk dat we die samenwerking verderzetten en misschien ook beginnen te structureren zodat er een permanent orgaan is dat bezig is met de campagne tegen Roeland Raes”. De Aktief Linkse Studenten waren de eersten die ervoor pleitten om tot een comité te komen dat gestructureerd zou werken. De eerste acties waren nog vrij spontaan verlopen en een losse samenwerking volstond, maar geleidelijk aan was het duidelijk dat er een permanent comité moest komen. Met de ALS-vertegenwoordigers werd daarom op de eenheidsvergadering voorgesteld om een comité op te richten. Het Anti-Raes Comité werd gelanceerd.
Een belangrijke discussie binnen het comité was volgens ons de noodzaak van een democratisch karakter. Er ontstond discussie over het verspreiden van eigen materiaal door organisaties. De graad van eenheid was in dit stadium echter nog vrij beperkt. We waren het eens over de nood om Raes buiten te krijgen en om meer studenteninspraak te eisen. Maar bvb. rond het Vlaams Blok in het algemeen was er geen eenheid. Of over de manier waarop de campagne moest gevoerd worden voor de tweede actie. Vanuit het comité werd enkel een pamflet verspreid waarop een oproep stond voor de actie, zonder uitleg over het belang van de actie of het succes van de vorige actie.
Het enthousiasme van de eerste actie en het duidelijk maken dat actie voeren wel degelijk zin heeft (omdat Raes effectief werd buiten gehouden) werkte sterk mobiliserend. Daarom was het belangrijk dat de ALS een eigen pamflet uitdeelde voor de mobilisatie waarbij het verhaal van de eerste blokkade bekend gemaakt werd. Ondanks de tegenstand tegenover pamfletten van deelnemende organisaties, was het volgens ons noodzakelijk voor het verder verloop van de campagne dat er een brede campagne zou zijn waarbij de beperkte eenheid die er is wordt gebruikt. Maar waarbij er ook ruimte is voor iedereen om eigen klemtonen te leggen en eigen standpunten in te nemen. Naast een uitleg over de vorige actie vermelde het ALS-pamflet: “Met de Aktief Linkse Studenten vinden we dat de campagne zich niet mag beperken tot een kleine laag studenten. We moeten een bredere laag van studenten én personeel betrekken bij de acties zodat we sterker staan. Daarom moeten we volgens ons de actie van 26 januari zien als een stap in de opbouw van de campagne. Als 26 januari een succes is, kunnen we daarop verder bouwen om de acties groter te maken en meer mensen te betrekken zodat we uiteindelijk Raes effectief buiten krijgen. Het is daartoe belangrijk dat er een eenheidscomité is, het Anti-Raes Comité, dat zo open en democratisch mogelijk moet georganiseerd zijn.”
5. Naar een derde blokkade op 2 maart? Parlementair initiatief.
Na de tweede blokkade werd er druk gezet op het Vlaams Parlement. O.a. via een e-mailcampagne werd de parlementsleden gevraagd initiatieven te nemen tegen Raes. Ook vanuit het rectoraat werd het protest van de studenten gemeld, ook al weigerde de rector op dat ogenblik om een duidelijk standpunt in te nemen.
Het parlementaire initiatief leidde tot heel wat discussie binnen het anti-Raes comité. Alle partijen (behalve het Blok) steunen het voorstel. Het gerucht ging echter dat de VLD zou eisen dat Raes zou doorgelaten worden op de actie van 2 maart. Een aantal mensen vond dat we Raes moesten doorlaten omdat als we hem nu zouden blokkeren, we de definitieve verwijdering van Raes zouden in het gedrang brengen. Een aantal anderen in het comité vonden eerder dat met het decreetsvoorstel Raes sowieso zou verdwijnen en dat actievoeren niet echt meer nodig was.
Daarnaast werd het argument naar voor gebracht dat het personeel zich tegen de acties zou keren omdat de blokkade van Raes zou kunnen leiden tot een ongeldigverklaren van de vergaderingen en benoemingen en zo zou ongedaan maken.
Na een uitgebreide discussie in de Aktief Linkse Studenten vond een grote meerderheid van de ALS dat deze argumenten niet opgingen, ook al waren ze met ruime meerderheid zo gestemd op het anti-Raes comité. Met de ALS stelden we:
* Het ongeldig verklaren van de vergaderingen door Raes is onmogelijk. Er is geen enkele juridische grond voor. Dit bleek bvb. uit de electronische nieuwsbrief van het Blok waarin ze verwijzen naar “bemerkingen” die gemaakt werden door de regerings-commissaris. Zelf brachten ze geen enkel argument naar voor rond de mogelijke ongeldigheid. Bijkomend punt is dat we met de petitie ondervonden dat er onder het personeel redelijk veel steun bestaat voor de acties.
* De VLD zou volgens ons sowieso voor het voorstel stemmen. Het decreetsvoorstel omvat een aantal liberale ideeën. Zij pleiten al jaren voor een ‘depolitisering’ van alle openbare diensten. Ze pleiten er al jaren voor dat de politieke vertegenwoordiging van partijen zou afgebouwd worden. Het decreetsvoorstel is zoals hieronder wordt uitgelegd enerzijds wel een mogelijkheid om Raes buiten te krijgen, maar anderzijds ook een vrij neo-liberaal voorstel van “managers” en technocraten die het overnemen van politieke afgevaardigden. Ze kunnen het dus niet maken om tegen het voorstel te stemmen.
* Bijkomend punt is dat de eis van de VLD niet rechtstreeks aan ons bekend gemaakt werd, maar via Agalev. De VLD had niets te verliezen met zo’n ‘voorwaarde’ te stellen. Als goede patroons weten ze natuurlijk dat je niets te verliezen hebt met te eisen dat de acties moeten stilgelegd worden.
Wat hadden we te verliezen met blokkeren? Volgens ons niets. Raes zou niet binnengelaten worden in de vergadering en het voorstel zou sowieso goedgekeurd worden.
Met Raes door te laten hadden we wel iets te verliezen. Het zou het einde betekenen van de acties omdat iedereen op de betoging van 2 maart zou verwacht hebben dat Raes opnieuw zou tegengehouden worden. De dynamiek zou uit de beweging gaan en het zou uiteindelijk geen impact hebben op de verdere afloop via het parlement.
Met de ALS pleitten we daarvoor voor een stemming op de actie zelf waarbij wij voor blokkade zouden pleiten. Door de nieuwe ontwikkelingen is dit niet meer echt noodzakelijk. Iedereen heeft intussen wel door dat het algemeen aanvaard zal worden dat er geblokkeerd wordt, dat de VLD geen eisen stelt, dat Raes de vergaderingen niet ongeldig kan verklaren,… Door de nieuwe ontwikkelingen is bovendien duidelijk dat de pers de blokkade positief zal verslaan in haar berichtgeving.
De discussie is bovendien ook niet meer echt relevant nadat Raes aangekondigd heeft dat hij niet zal aanwezig zijn op de vergadering van de Raad van Bestuur van 2 maart. Het enige relevante van de discussie is het duidelijk maken van wat de politieke discussie was in de opbouw van de campagne.
Het decreetsvoorstel
Het voorgestelde decreet houdt in dat de 10 afgevaardigden die nu door het Vlaams Parlement en de SERV (Sociaal-Economische Raad Vlaanderen) worden aangesteld zouden vervangen worden door 10 deskundigen gekozen door de Raad van Bestuur zelf. De tekst van het decreet stelt: “Door de raad van bestuur (…)worden tien vertegenwoordigers van openbare instanties, politieke, socio-economische en culturele milieus gekozen rekening houdend met het profiel van de universiteit”.
Dit voorstel biedt ons de kans om Raes buiten te krijgen. Er zijn in het algemeen wel een aantal kritieken mogelijk op het decreetsvoorstel. Overmaats enthousiasme lijkt niet op z’n plaats omtrent dit decreet, ook al kan het ons een belangrijke overwinning bezorgen m.b.t. Roeland Raes.
Een eerste kritiek is dat een technocratie van “verantwoorde mangagers” niet direct een tegemoetkoming is aan de eisen rond meer inspraak van studenten en personeel. Op dit ogenblik zitten de vier studenten in de Raad er wat bij als een schaamlapje. Met vier studenten op 34 vertegenwoordigers hebben ze weinig te zeggen. Nochtans handelt heel het universitaire gebeuren toch net over die studenten? Dat is toch een hoofddoelstelling van de unief: zorgen voor een opleiding van studenten. Waarom hebben we als studenten dan niet meer te zeggen?
Een tweede kritiek handelt over de inhoud van het voorstel. In het kader van de hervormingen van het onderwijs wil men de unief meer en meer runnen als een privé-onderneming die afgewerkte producten (studenten dus) levert aan de industrie. Een professioneel management is daar een onderdeel van, m.a.w. een management dat bereid is om serieuze besparingen door te voeren in naam van de efficiëntie en het goed bestuur. Via een verhoging van het technocratisch gehalte van het bestuur wordt daar een eerste stap toe gezet.
Roeland Raes, de holocaustontkenner. Nu ook algemeen bekend.
Het kwam de campagne bijzonder goed uit dat Raes op 26 februari in een uitzending van Netwerk (Nederlandse televisie) uit de bocht ging in een interview. De goed voorbereide journalist (die vooraf informatie had verzameld bij o.a. Militant Links) wist Raes vast te pinnen op een stellingname over de holocaust.
Vlaams Blok senator Roeland Raes stelt dat er geen systematische jodenuitroeiing zou geweest zijn in nazi-Duitsland. In het Nederlandse TV-magazine ‘Netwerk’ werd Roeland Raes o.a. ondervraagd over z’n standpunt in verband met de holocaust. De Morgen publiceerde een schriftelijke versie van dit interview op haar voorpagina (27/2 zie copie in deze brochure). Daaruit blijkt dat Raes dat hij twijfelt over het aantal doden van de holocaust alsook aan de systematiek van de uitroeiing. Hij stelt dat na de oorlog alles in het werk gesteld werd om de Duitsers te beschuldigen van misdaden: “Ik denk dat wat men ons heeft willen doen geloven, op bepaalde punten sterk overdreven is”.
Dit is niet de eerste keer dat Raes z’n negationistische mening uit. Na het stemmen van de anti-negationisme wet in 1995 had hij zichzelf nochtans een publicatiestop opgelegd. Raes liet bij het stemmen van de anti-negationismewet al z’n ongenoegen blijken over deze wet, maar stemde onder druk van Karel Dillen toch voor de wet om de partijbelangen te dienen. In het verleden was Raes expliciet in het steunen van negationisten zoals Siegfried Verbeke van het ‘Vrij Historisch Onderzoek’. Een speciaal nummer van ‘Haro’ dat de holocaust ontkende werd enthousiast onthaald door Raes. In ’89 sprak Raes nog van “het dogma van de geplande totaalvernietiging van de joden door Duitsland”.
Het was dus geen verrassing voor diegenen die al een tijdje actief waren bij de anti-Raes acties. De media-aandacht voor het standpunt van Raes zorgde echter voor een belangrijke doorbraak in die zin dat het standpunt van Raes nu algemeen bekend werd en tevens algemeen afgekeurd werd. Het maakte dat de rector zich voor het eerst klaar en duidelijk uitsprak tegen Raes. Het is natuurlijk wat vreemd dat dit niet eerder kon en dat het parlement in de eerste plaats al was overgegaan tot de aanstelling van Roeland Raes.
Roeland Raes stapt op als ondervoorzitter van het Blok!
Na de commotie rond de negationistische uitspraken van Roeland Raes heeft het partijbestuur van het Blok afstand genomen van de uitspraken van Roeland Raes. Hierop heeft Raes de beslissing genomen om op te stappen als ondervoorzitter van het Blok, een functie die hij al geruime tijd uitoefende. Raes gold als “ondervoorzitter-voor-het-leven” en vertegenwoordiger van de oude garde in het Blok.
We moeten geen illusies hebben in de houding van de Vlaams Blok leiding. Die moest zich officieel distantiëren van Roeland Raes. Hij blijft echter senator en zal een leidinggevende rol blijven spelen in het Blok. Raes is enkel aftgetreden als ondervoorzitter in een poging om met het Blok positief over te komen in de media. De hypocriete poging van de Blok-leiding om zich te distantiëren van de negationistische uitspraken van Raes heeft wellicht veel te maken met de processen die lopen tegen deze partij. Uit angst voor een mogelijk veroordeling zet de partijleiding haar standpunt opzij, ook al zijn velen het daar eens met Raes z’n standpunten.
De reactie van het Vlaams Blok is hypocriet:
* De negationistische uitspraken van Raes zijn niet echt een verrassing voor wie de levensloop van Raes wat gevolgd heeft. Op de anti-Roeland Raes website van de ALS vind je daar massa’s info over. De Blok-leiding was hier perfect van op de hoogte en is eigenlijk erg hypocriet om net nu afstand te nemen van Raes. Er wordt enkel omwille van de commotie afstand genomen. En dan valt het bovendien op dat geen uitspraak wordt gedaan over wat Raes gezegd heeft. Er wordt enkel gesteld dat het niet “taktisch” was om dit nu te doen.
*De hypocriete houding van het Blok wordt ook duidelijk in een bericht dat Blokker Rob Verreycken publiceerde op een nieuwsgroep op het internet op 27 februari:
“De Morgen doet het weer. Niet geleerd door de flaters inzake X1 en Notaris X titelt de krant op haar eerste pagina: ‘Vlaams Blok-kopstuk ontkent holocaust’. Dat zou een misdrijf zijn, maar de lugubere hoofdredacteur schrijft op pagina 2: ‘RR begeeft zich op de rand van de wettelijkheid’. Geen misdrijf dus. Daarmee geeft de hoofdredacteur dus ZELF toe dat de titel op zijn eerste blad verkeerd is! Als staaltje van journalistieke onbekwaamheid kan dit tellen!
“Wie de tekst leest stelt vast dat RR een aantal kritische bedenkingen heeft die vaak ook letterlijk zijn terug te vinden in het boek ‘De Holocaust-industrie, bespiegelingen over de exploitatie van het Joodse lijden’ van de Joodse auteur Finkelstein.’ Dat boek is een bestseller; de auteur is dan ook een linkse Jood.
“Een linkse Jood als Finkelstein mag dus wel zeggen wat een rechtse Vlaming niet mag zeggen: merkwaardig toch. Benieuwd met welk enthousiasme het Centrum van pater Leman, waarvan de mededirecteur onlangs tot senator van de PS-maffia werd benoemd, hier de zoveelste loze klacht gaat indienen.”
Rob Verreycken.
* Het Blok is hypocriet omdat ze de standpunten van Raes reeds kenden, maar ook omdat Raes in de partijtop van het Blok absoluut niet alleen staat met z’n negationisme. In een interview met het Brugsch Handelsblad in maart 1997 werd Vlaams Blok-voorzitter Frank Vanhecke geconfronteerd met de bewering van een lokale neo-nazi (die nog VBJ-voorzitter geweest is in Brugge) dat hij negationistische lectuur had gekregen van Frank Vanhecke. De enige reactie die Vanhecke kon uitbrengen was: “Over de geschiedenis spreek ik me niet uit.” In een interview met een Duitse neo-nazi krant had Vanhecke het een aantal jaren geleden over nog over de mythes van de tweede wereldoorlog. Karel Dillen die nog steeds een leidinggevende rol speelt in het Blok zorgde voor de Nederlandstalige vertaling van “Nürnberg ou la terre promise” van Maurice Bardèche. Dit boek stelt dat de concentratiekampen na de oorlog zijn gebouwd met filmdecors uit Hollywood… Rob Verreycken, zoon van senator Wim Verreycken, publiceerde een paar jaar geleden een boodschap op een negationistische nieuwsgroep op internet waar hij vroeg als iemand de beruchte negationist Siegfried Verbeke kende. Hij deed dit vanop het e-mail adres van papa Wim in de senaat.
* Blokkers die in het verleden in opspraak kwamen, zoals Rob Verreycken of Xavier Buisseret, worden telkens verplicht om wat afstand te nemen maar worden langs de achterdeur weer binnengelaten. Hetzelfde zal gebeuren met Raes. Officieel wordt afstand genomen van z’n beweringen. Intussen blijft hij echter een belangrijke rol spelen in het Vlaams Blok.
Het Vlaams parlement wil binnenkort het decreet omtrent de politieke afvaardiging in de Raad van Bestuur stemmen. In afwachting daarvan lijkt heel de heisa rond Roeland Raes toch duidelijk te maken dat ze een enorme blunder begaan hebben met de aanstelling van Raes. Wij roepen alvast op dat het Vlaams Parlement de commotie aangrijpt om het mandaat dat ze gegeven hebben aan Roeland Raes terug in te trekken. Ook nu hij opgevolgd wordt door Monique De Gryze (Vlaams Blok parlementslid uit Gent) is de zaak niet afgehandeld. De blunder van Raes toont aan dat een Vlaams Blokker niet thuis hoort in de raad van bestuur. Niet Raes en ook niet De Gryze!
Hoe verder met de campagne?
Raes zal verdwijnen uit de Raad van Bestuur van de RUG. Op korte termijn lijkt het aangewezen om waakzaam te blijven tegenover de parlementaire voorstellen daartoe, ook al wijst alles erop dat het binnenkort zal gestemd worden. We moeten waakzaam blijven om te vermijden dat Raes gewoon vervangen wordt door een andere Blokker die de werkzaamheden kan hervatten eens de media-aandacht overgewaaid is. Na het stemmen van het decreet zullen we nog moeten zien hoe dit wordt toegepast (bvb. vanaf wanneer, hoe zullen de “deskundigen” aangesteld worden,…).
Daarnaast lijkt het ons belangrijk om het aspect van studenteninspraak sterk te benadrukken. Dit stelt de vraag naar welk soort onderwijs we willen. Terwijl het decreetsvoorstel Raes kan buitenkrijgen, draagt het in zich de idee om meer te evolueren naar een onderwijsinstelling die moet gerund worden als een bedrijf. In het kader van de Europese éénmaking is daartoe ook de Bologna-verklaring opgesteld. De Bologna-verklaring doet een aantal erg vage voorstellen die kaderen in het omvormen van het onderwijs tot een liberaal marktproduct. In Brussel zijn studenten reeds in actie gekomen tegen de Bologna-verklaring. Dit is belangrijk en we moeten het aangrijpen om ook hier in Gent acties te voeren.
Tot slot willen we ook de discussie voeren hoe we het Vlaams Blok kunnen terugdringen. De strijd tegen Roeland Raes is ook een strijd tegen het Vlaams Blok en tegen het huidige asociale beleid van Paars-Groen, die zorgt voor de verdere groei van het Vlaams Blok. Het Vlaams Blok profileert zich als enig alternatief op het huidig beleid. Het Vlaams Blok biedt echter geen oplossingen, ze profiteert van het ongenoegen van de bevolking om haar programma door te voeren, een programma met een zeer asociale politiek. Zo willen ze vakbonden afschaffen, de avondklok invoeren voor jongeren en willen ze vrouwen weer aan de haard. Om het Vlaams Blok te counteren is het nodig om een linkse oppositie uit te bouwen. Een linkse oppositie die opkomt voor een sociaal beleid : degelijke jobs voor iedereen, bouw van sociale woningen, gratis en degelijk onderwijs voor iedereen,… Een linkse oppositie als alternatief op het huidige rechtse beleid.
